دانشیار گروه محیط زیست دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد گفت: متاسفانه در باغ وحش‌های ایران شرایط مناسبی وجود ندارد و درحقیقت باغ وحش‌ها به زندان وحش تبدیل شده‌اند، در ایران حتی در طبیعت نیز حفاظت مناسبی از حیوانات نمی‌شود.
علی جعفری در گفت‌وگو با نهال امید در خصوص وضعیت باغ وحش‌های موجود در دنیا و ایران، اظهار کرد: در تمامی دنیا یکی از اهداف اصلی باغ وحش‌ها این موضوع است که حیواناتی که در طبیعت دچار آسیب می‌شوند و قادر به ادامه زندگی در طبیعت نیستند را به باغ وحش منتقل و بازپروری شوند تا شرایط ورود مجدد به طبیعت در آن‌ها ایجاد شود، بنابراین در احداث باغ وحش تنها اهداف اقتصادی و سرگرمی مورد توجه نیست.
دانشیار گروه محیط زیست دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد افزود: در بسیاری از باغ وحش‌های موجود در دنیا تلاش می‌شود، زیستگاه حیوانات به گونه‌ای ساخته شود که دارای نزدیک‌ترین شرایط به زیستگاه طبیعی آن‌ها باشد، همچنین سعی می‌شود شیوه نگهداری از این حیوانات به گونه‌ای باشد که حیوان عادات وحشی خود را فراموش نکند و معمولا پس از اینکه حیوان به شرایط عادی خود برگشت به طبیعت بازگردانده می‌شود.
وی ادامه داد: برای گونه‌هایی از حیوانات که در معرض خطر انقراض قرار دارند و زیستگاه آن‌ها به واسطه دستکاری‌های بشر از بین رفته است و در نتیجه امکان ادامه حیات این حیوانات در زیستگاه طبیعی وجود ندارد، در برخی از باغ وحش‌ها شرایطی مناسب و مکانی شبیه با زیستگاه طبیعی این گونه از حیوان ایجاد می‌شود و برای نگهداری آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
جعفری عنوان کرد: برای مثال در سال‌های گذشته در ایران بخش اعظمی از زیستگاه اصلی گوزن زرد که در حاشیه رودخانه های دز و کرخه بود به دلیل توسعه کشاورزی، صنعت و سدسازی توسط انسان‌ها از بین رفت یا کاهش کیفیت پیدا کرد و بنابراین نسل این حیوان در معرض خطر انقراض قرار گرفت، به همین دلیل تعدادی از این گونه که باقی مانده بود به باغی وحش اپل در آلمان فرستاده و تکثیر شدند و بعدا تعدادی از آن‌ها به ایران بازگردانده شدند و به زیستگاه‌های با شرایط مناسب مانند دشت ناز در ساری و جزایر دریاچه ارومیه انتقال یافتند، در نتیجه از انقراض این گونه جلوگیری شد.
دانشیار گروه محیط زیست دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد اضافه کرد: بنابراین نباید همیشه با یک دید منفی به باغ‌وحش نگاه کرد، زیرا این مکان‌ها اهدافی غیر از بازدید و مسائل اقتصادی دارند، برای مثال در سایر نقاط دنیا زمانیکه در یک باغ وحش از یک شیر نگهداری می‌شود تمامی شرایط نگهداری آن مورد بررسی قرار می‌گیرد و نگهداری و بازدید از آن حیوان دارای شرایط ویژه است، یعنی بازدید با فاصله مناسب و تحت تدابیر خاص انجام می‌شود که اختلالی در زندگی شیر یا هر گونه دیگری به وجود نیاید و به این صورت نیست که مانند ایران شیر را در قفس نگهداری کنند و بازدیدکنندگان موجب آزار آن شوند.
وی تصریح کرد: متاسفانه در باغ وحش‌های ایران شرایط مناسبی وجود ندارد و درحقیقت باغ وحش‌ها به زندان وحش تبدیل شده‌اند، در ایران حتی در طبیعت نیز حفاظت مناسبی از حیوانات نمی‌شود و بسیاری مواقع مشاهده می‌شود برخی افراد تحت عنوان گردشگر با گونه‌های حیوانی رفتار نامناسبی دارند.
جعفری یادآور شد: متاسفانه این موضوع به خاطر آن است که آموزش‌های لازم برای افرادی که در باغ وحش‌های موجود در ایران به نگهداری از حیوانات مشغول هستند و یا بازدیدکنندگان از حیوانات وجود ندارد، همچنین در خارج از ایران و در دانشکده های دامپزشکی تخصصی به نام دامپزشک حیات وحش وجود دارد، اما در ایران چنین تخصصی وجود ندارد و شاید به تعداد محدود افرادی با علاقه شخصی دنبال این موضوع رفته باشند، اما به‌طور کلی به میزان کشورهای دیگر به این موضوع بها داده نمی‌شود.
دانشیار گروه محیط زیست دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد بیان کرد: بنابراین می‌توان گفت در باغ وحش‌های موجود در ایران شرایط نگهداری و درمانی حیوانات و همچنین طراحی باغ وحش‌ها براساس اصول علمی و کاربردی انجام نمی‌شود که این موضوع تاثیرات نامناسبی بر وضعیت نگهداری و سلامت حیوانات موجود در آن‌ها دارد.
وی در خصوص نگهداری حیوانات وحشی در منزل به‌عنوان حیوان خانگی نیز خاطرنشان کرد: استفاده از گونه‌های جانوران وحشی به‌عنوان حیوان خانگی موضوع غلطی است که در حال گسترش است و باید آگاهی های لازم در این خصوص به مردم داده شود، زیرا حیوانات وحشی باید در زیستگاه مناسب خود و در طبیعت زندگی کنند و فرد هرچقدر هم تلاش کند، نمی‌تواند شرایطی مانند طبیعت برای آن‌ها فراهم کند، بنابراین نگهداری از حیوانات وحشی به‌عنوان حیوان خانگی نوعی خودخواهی انسان‌ها است.
- منبع خبر : ایسنا
