نهال امید: اگر فکر می‌کنید که گسترش اینترنت و تسهیل در پیدا کردن شماره‌ها، باعث شده تعداد تماس‌های ۱۱۸ کمتر شود، باید گفت که اشتباه می‌کنید و برای اثبات این موضوع کافی است یک روز ظهر سعی کنید با ۱۱۸ تماس بگیرید. احتمالا بعد از چهار یا پنج بار تماس و پشت خط ماندن موفق خواهید شد با اپراتور صحبت کنید.

راه ۶۰ ساله شبکه اطلاعات تلفنی

این شبکه در سال ۱۳۳۷ با نام اطلاعات تلفنی ۰۸ راه اندازی شد و در سال ۱۳۵۴ به نام و شماره فعلی اش یعنی ۱۱۸ تغییرنام داد.

نحوه کار شبکه اطلاعات تلفنی در این ۶۰ سال، ۴ بار دستخوش تغییر شد. در ابتدای کار این شبکه، ثبت اطلاعات به صورت سنتی و از طریق لیست بود و در سال ۱۳۳۷ به سیستم گردونه تغییر پیدا کرد که مخزن آن تنها ظرفیت  ۵۰هزار شماره تلفن را داشت و از طرفی به روز کردن این اطلاعات هم چیزی حدود یک ماه طول می‌کشید؛ علاوه بر اینها، این روش بسیار کند بود و باعث طولانی شدن زمان انتظار مخاطبان می‌شد؛ در نتیجه در سال ۱۳۵۴ با افزایش خطوط تلفن، نیازی برای افزایش سرعت خدمات رسانی این مرکز به وجود آمد که باعث شد سیستم کار این شبکه به میکروفیلم تغییر پیدا کند.

گسترش تعداد مخاطبین در طول سالیان و نیاز به بیش از پیش سریعتر شدن خدمات رسانی، دوباره دلیل تغییر سیستم در ۱۱۸ شد. این بار سیستم میکروفیلم جای خودش را به سیستم کامپیوتری داد که از سال ۱۳۷۱ تا به حال پابرجاست. تغییری که اپراتورهای ۱۱۸ درباره آن گفتند: روزی که اینجا مجهز به رایانه شد ما از خوشحالی در پوست خود نمی‌گنجیدیم؛ چرا که در واقع تسهیلات خیلی زیادی برای ما ایجاد می‌کرد، غافل از این که افزایش تجهیزات همان و افزایش ارباب رجوع‌مان نیز همان!

واگذاری مخابرات به پیمانکار خصوصی دومین تغییری بود که در سال ۱۳۷۱ برای این شبکه افتاد و اکنون ۹۰ درصد این سامانه خصوصی است.

در حال حاضر هم این شبکه با ۳۲۰۰ نیرو و به گفته مدیران روابط عمومی مخابرات، بدون هیچ تعدیلی در سال‌های اخیر همچنان به کاری که ۶۰ سال پیش آن را شروع کرد، ادامه می‌دهد و طبق آخرین نظرسنجی‌هایی که در ابتدای سال ۹۷ توسط این سامانه انجام شده، بین ۸۵ تا ۹۰ درصد مردم از عملکرد ۱۱۸ رضایت دارند.

بالاخره ۱۱۸ رایگان است یا نه؟

در حالیکه این سامانه برای مدت‌ها برای تماس گیرندگان رایگان بود، اردیبهشت سال ۹۴، کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، طی مصوبه‌ای ابلاغ کرد که از این پس تماس با کدهای سه رقمی غیراضطراری مشمول هزینه برای تماس گیرنده خواهد بود و چنانچه فرد با شماره تلفن ثابت با کدهای خدماتی تماس گرفته باشد به اندازه تماس درون شهری و در صورتی که از تلفن همراه با این شماره‌ها تماس گرفته باشد معادل هزینه تماس همراه با ثابت ملزم به پرداخت هزینه می‌شود و شرکت مخابرات ایران موظف خواهد بود که برای این تماس‌ها، هزینه‌های اعلام شده را در قبض مشترکان اعمال و محاسبه کند.

داوود زارعیان، سخنگوی شرکت مخابرات در آن وقت، گفته بود: در میان کدهای خدماتی اورژانس، ۱۱۰ و ۱۱۸ بیشترین میزان تماس دریافتی را دارند. حال در میان این سه شماره، دو شماره اول با توجه به این که جزو کدهای اضطراری به شمار می‌روند همچنان برای تماس گیرندگان رایگان خواهد بود، اما  تماس با ۱۱۸ از این پس مشمول هزینه می‌شود که البته با توجه به مدت زمان کوتاه مکالمه با این کدها، به طور طبیعی هزینه چندانی بابت این تماس ها ایجاد نمی‌شود.

زارعیان همچنین متذکر شده بود: در میان سه کد اشاره شده ۱۱۸ به دلیل ماهیتی که دارد حجم بالاتری از تماس‌های دریافتی را تجربه می‌کند و از این پس مشترکان جهت این تماس‌ها ملزم به پرداخت هزینه خواهند شد.