کمیته نوبل «سر پیتر راتکلیف» از بریتانیا و «ویلیام کلین» و «گِرگ سمنزا» از آمریکا را به عنوان برندگان جایزه نوبل پزشکی یا فیزیولوژی ۲۰۱۹ اعلام کرد. تحقیقات پیشگام درباره نحوه واکنش سلول ها به تغییر سطح اکسیژن، جایزه نوبل را برای این سه محقق به ارمغان آورده است.
راتکلیف، کلین و سمنزا سوییچی مولکولی را کشف کرده اند که چگونگی واکنش سلول های بدن به تغییر سطح اکسیژن در محیط اطراف را تعین می کند. هرچند از مدت ها قبل مشخص شده بود که سلول ها برای بقا به اکسیژن نیاز دارند اما سطح اکسیژن در صورت ابتلا به برخی بیماری ها نظیر کم خونی و سرطان، حین انجام فعالیت های فیزیکی و حتی در محیط های مختلف ثابت نمی ماند.
سمنزا برای درک نحوه واکنش سلول ها به این تغییرات ژن مربوط به هورمون «اریتروپوئیتین» (EPO) را مطالعه کرد که در صورت کاهش سطح اکسیژن، گلبول های قرمز بیشتری را تولید می کند. وی با انجام این مطالعات دو پروتئین را شناسایی کرد که فعالیت ژن مسئول EPO را کنترل می کنند. یکی از این پروتئین ها در صورت وجود اکسیژن کافی ناپدید می شود اما با کاهش آن شروع به فعالیت می کند.
راتکلیف و کلین هم پروتئین دیگری به نام VHL را شناسایی کردند که مسئول تنظیم کارکرد در صورت افزایش سطح اکسیژن است. در مجموع فعالیت این سه محقق درک ما از تاثیر اکسیژن بر سوخت و ساز سلولی و کارکرد فیزیولوژیک آنرا دگرگون کرده است.
کمیته نوبل پس از اعلام نام برندگان در انستیتوی «کارولینسکا» تاکید کرد که تحقیقات راتکلیف، کلین و سمنزا راه را برای ابداع روشهای جدید به منظور مقابله با سرطان، ترمیم زخم، کم خونی و بسیاری از بیماری های دیگر هموار می سازد.
برندگان نوبل پزشکی ۲۰۱۹ علاوه بر مدال طلا و دیپلم افتخار، جایزه نقدی به ارزش ۹۱۸ هزار دلار را نیز به خانه خواهند برد. آکادمی نوبل طی هفته پیش رو برندگان رشته های فیزیک، شیمی، ادبیات، اقتصاد و صلح ۲۰۱۹ را نیز اعلام خواهد کرد و در نهایت طی مراسمی که سیزدهم آذر ماه برگزار می شود، جوایز این افراد نیز به آنها اهدا خواهد شد.
تفاوت مهمی که نوبل امسال با ادوار گذشته دارد اهدای دو جایزه در زمینه ادبیات است چرا که سال گذشته چهار نفر از اعضای کمیته نوبل به دلیل رسوایی اخلاقی از سمت خود استعفا کردند تا جایزه نوبل ادبیات پس از هفت دهه به حال تعلیق درآید.
- منبع خبر : نصرنیوز