به گزارش نهال امید، امروزه مسلم شده است که بین رشد اقتصادی و صادرات هر کشور ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. نظریه پردازان اقتصاد بین‌الملل با اعتقاد فوق‌العاده به نقش تجارت در رشد و توسعه اقتصادی از آن به عنوان موتور رشد نام می‌برند.
هر کشوری که بخواهد روی پای خود بایستد باید تولیدات داخلی خود را در عرصه بین الملل به رقابت بگذارد تا به هدف اصلی خود برسد و این همه جز با صادرات پایدار میسر نمی‌شود. گرچه صادرات و توسعه اقتصادی مبتنی بر صادرات در هر کشوری به مجموعه رویکردها، قوانین و برنامه ریزی توسعه صادرات آن کشور وابسته است، اما چگونگی اجرای قوانین صادراتی به مراتب نقش مهم تری دارد.
حضور کالاهای ساخت یک کشور در بازار جهانی و در فضای اقتصاد بین‌المللی از مهم ترین عوامل توسعه است. در این میان نقش صادرات به اندازه‌ای مهم است که بسیاری از کارشناسان، صادرات را تنها مسیر موفق منتهی به توسعه اقتصادی یک کشور در بازار جهانی می‌دانند. از دیگر سو، امروزه با گستردگی فناوری اطلاعات در حوزه صادرات و تسهیلاتی که توسط کشورهای مختلف در اختیار صادرکنندگان قرار می‌گیرد، شاهد کثرت کالاهای صادراتی و رقابت در حوزه صادرات در عرصه جهانی هستیم. با توسعه بازارها، رواج فناوری‌های برتر، گسترش روزافزون تجارت و ایجاد رقابت در حفظ بازارهای صادراتی، سرعت و کیفیت عرضه کالا در بازارهای جهانی از مهم ترین عوامل موفقیت و حضور موثر صادرکنندگان یک کشور است، و هرچه سرعت و کیفیت صادرات با توجه به ظرفیت‌های داخلی تولید در یک کشور مطلوب تر باشد، رتبه آن کشور در بازارهای بین‌المللی نیز بهتر خواهد بود.
در تجارت نمی توان واردات را مذموم و یا صادرات را مقبول دانست. امروز حجم تجارت جهانی رقمی معادل ۳۸ هزار میلیارد دلار است که نصف این میزان واردات و نیمی دیگر صادرات تشکیل می دهند. سهم ایران که یک روزی بیش از نیم درصد از تجارت جهانی بود، امروز به کمتر از ۰,۲۴ درصد از کل تجارت جهانی تقلیل پیدا کرده است در حالی که هدف گذاری ایران سال ها این بود که یک درصد از تجارت جهانی را از آن خود کنیم اما این موضوع اتفاق نیافتاد.
اتکا به صادرات نفتی از ویژگی‌های خاص اقتصاد ایران می‌باشد و همواره نوسانات قیمت نفت سبب بی‌ثباتی درآمدهای ارزی و اقتصاد ایران می‌باشند. همین امر سبب شده که عدم وابستگی به اقتصاد تک محصولی، تنوع بخشیدن به درآمدهای ارزی از طریق افزایش صادرات غیر‌نفتی و افزایش سهم اقتصاد ایران در تجارت بین‌الملل مورد تاکید برنامه‌های توسعه اقتصادی قرار گیرد.
در خصوص نقش ناچیز صادرات غیرنفتی در توسعه اقتصادی کشور،‌ کافی است به سهم آن در تولید ناخالص داخلی توجه شود.
برای شتاب بخشیدن به صادرات غیرنفتی باید به ماهیت ساختار موجود آن و ایجاد تحول ساختاری در حوزه صادرات توجه کرد. متغیرهای واردات کالاهای سرمایه‌ای و شاخص ادغام تجاری به عنوان شاخصی از جهانی‌شدن در کوتاه‌مدت و بلندمدت دارای تاثیر مثبت و معناداری بر صادرات غیرنفتی ایران می‌باشد. به نظر می‌رسد که سیاست‌گذاران کلان اقتصادی کشور می‌توانند با انتخاب رویکرد  آزادسازی تجارت خارجی، الحاق کامل به سازمان تجارت جهانی که توام با مقررات‌زدایی و کاهش تعرفه‌ها می‌باشد،‌ موانع موجود در زمینه واردات را به حداقل رسانده و هم زمان میزان صادرات غیر نفتی به‌ویژه صادرات کالاهای صنعتی و با ارزش افزوده بالا را ارتقا دهد. متغیرهای نرخ ارز و نرخ تورم عملا در کوتاه‌مدت اثری بر صادرات غیرنفتی نداشتند اما نرخ ارز در بلندمدت دارای تاثیر مثبت و نرخ تورم دارای تاثیر منفی است.
توجه به صادرات غیر‌نفتی و اقدامات موثر در جهت بهبود نیازمند ایجاد محیط رقابتی است و این خود حضور گسترده‌تر در بازارهای جهانی به‌ویژه سازمان تجارت جهانی را ناگریز می‌سازد.