افتتاح سد «کلقان» توسط رییس جمهوری در نیمه نخست شهریور ماه امسال، نقطه پایانی بر ۱۵ سال انتظار مردم منطقه جنوب شرق آذربایجان‌شرقی برای برخورداری از مزایای اجرای این طرح زیرساختی در قالب توسعه و آبادانی اراضی پایین دست و پیرامون بود.
به گزارش نهال امید، عملیات اجرایی سد «کلقان چای» بر روی رودخانه ای به همین نام در ۶۰ کیلومتری جنوب شرقی تبریز در دامنه های سهند، سرآغازی برای تامین آب شرب و صنایع بستان آباد و فراغت خاطر مردم شهرستان های هشترود و چاراومیاق از بابت تامین آب شرب و کشاورزی بود که پس از سال ها جامه عمل پوشید.
در واقع تکمیل و بهره برداری از طرح ساخت سد «کلقان چای»، زمینه ساز برخورداری جمعیت ۲۰۰ هزار نفری شهرستان های بستان آباد، هشترود و چاراویماق از مزایای این طرح عمرانی حوزه های آب شرب، کشاورزی، صنعت و محیط زیست است که دستاوردهای آن، در صورت مدیریت درست و استفاده بهینه از مزیت های نسبی طرح، در سال های آینده نمود عینی بیشتری خواهد یافت.
با افتتاح سد «کلقان چای» آب مورد نیاز واحدهای صنعتی مستقر در شهرستان بستان آباد، به عنوان سرریز صنعت تبریز، نیز که پیش از این تامین آن با مشکلات جدی و در مواقعی نبود منابع آب مواجه بود، با اختصاص سالیانه ۴/۳ میلیون مترمکعب مرتفع می شود.
ساخت و بهره برداری از این سد همچنین در رفع مشکل دیرینه کمبود آب شرب شهر هشترود و چاراویماق، از طریق اختصاص سالیانه ۵/۱ میلیون مترمکعب تاثیر چشمگیری خواهد داشت، ضمن اینکه مجری طرح حقابه محیط زیست منطقه از آب آورد رودخانه «کلقان چای» را نیز با تعیین سهمیه سالانه ۲/۷ میلیون مترمکعبی در نظر گرفته است.
بهره مندی ۹۰ روستای منطقه از آب شرب
مدیرعامل آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی گفت: حجم آب مخزن این سد خاکی ۲۱ میلیون مترمکعب، ارتفاع سد ۶۵ متر و طول تاج آن ۵۲۰ متر است و در ردیف سدهای بزرگ آذربایجان شرقی محسوب می شود.
یوسف غفارزاده اظهار کرد: مهمترین هدف از اجرای این سد، تامین آب شرب شهرستان های چاراویماق، هشترود و بستان آباد و نیازهای صنعتی شهرستان بستان آباد، کنترل سیلاب‌های فصلی و جلوگیری از هدررفت آب‌های سطحی است.
وی اضافه کرد: با بهره برداری از این سد بیش از ۹۰ روستای منطقه از منابع آبی سد استفاده خواهند کرد.
مدیرعامل آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی گفت: ساخت این سد خاکی با هسته رسی در دامنه ارتفاعات سهند از سال ۱۳۸۴ آغاز شده و تاکنون ۱۳۲ میلیارد تومان هزینه در برداشته است.
وی افزود: حجم آب ورودی رودخانه کلقان به این سد، ۴۰ میلیون مترمکعب در سال است و آب ذخیره‌شده در پشت سد، برای تأمین آب شرب و آب مورد نیاز در بخش صنعت و کشاورزی استفاده خواهد شد.
وی اضافه کرد: تاکنون در آذربایجان شرقی ۱۰ سد بزرگ با ظرفیت ۵۹۰ میلیون مترمکعب به بهره برداری رسیده و ۱۴۰ مخزن و تأسیسات آبی نیز در این استان وجود دارد.
صرف هزینه ۱۳۲ میلیارد تومانی برای تکمیل سد کلقان
مشاور وزیر نیرو و مدیر عامل شرکت مدیریت منابع آب کشور نیز در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: با افتتاح کامل این سد برای ۲ هزار نفر شغل ایجاد می شود.
حاج رسولی ها با بیان اینکه تامین آب شرب و صنعتی منطقه از اهداف این پروژه است، یادآوری کرد: با افتتاح این سد به یک هزار و ۱۰۰ هکتار از اراضی تراس رودخانه به میزان ۲/۷ میلیون متر مکعب در سال آبدهی و آب صنایع بستان آباد به میزان ۴/۳ میلیون متر مکعب و آب شرب بستان آباد و روستاهای اطراف تامین می شود.
وی، تامین آب خام تصفیه خانه هشترود به میزان ۵/۱۰ میلیون متر مکعب، حق آبه محیط زیست به میزان ۲/۳ میلیون متر مکعب و کنترل سیلاب های فصلی و آنی ایجاد منطقه گردشگری را از نتایج دیگر این سد مخزنی اعلام کرد.
فرماندار بستان آباد نیز گفت: اجرای پایاب سد و استفاده بهینه از آب این سد، دغدغه مسولان شهرستانی بوده و خط انتقال آب به این شهرستان نیازمند اعتبار فراوانی است و آب این سد مشکل آب شرب و صنعت را در این شهرستان حل می کند.
الهیاری افزود: در حوزه صنعت سد کلقان بیش از ۵۰۰ واحد صنعتی و تولیدی با ۱۷ هزار کارگر نیاز به آب دارند و این نیاز همچنان رو به افزایش است.
وی بهره برداری کامل از این سد را گامی مهم در رونق و توسعه حوزه کشاورزی و صنعت عنوان کرد و گفت: هر چند بحث اصلی در ارتباط با سد کلقان برای شهرستان بستان آب، تامین آب شرب و صنایع است، اما ۱۲۰ هکتار اراضای کشاورزی نیز برای برخورداری از آب سد جهت کشت نوین پیش بینی شده است.
وی در خصوص اقدامات انجام شده برای اجرای پایاب و لوله گذاری سد برای انتقال آب به اراضی کشاورزی و صنایع نیز اظهار کرد: چون تا زمان بهره برداری رسمی از سد امکان انجام هیچ یک از این اقدامات وجود نداشت، اجرای طرح های مربوط به این امر از این پس آغاز می شود.
بهبود کشاورزی در یک هزار و ۱۰۰ هکتار از اراضی پایین دست سد کلقان
مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی نیزبا اشاره به اینکه با افتتاح سد «کلقان چای» یکهزار و ۱۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی سنتی در تراس رودخانه از آب آن بهره مند می شوند، اظهار کرد: در طراحی و ساخت سد کلقان چای، سهمی برای توسعه اراضی کشاورزی به شیوه نوین در نظر گرفته نشده است.
کامران یوسفی راد با بیان اینکه هر سدی کاربری مخصوص خودش را دارد، افزود: سد «کلقان چای» با هدف تامین آب شرب شهرستان های بستان آباد و هشترود و نیز صنایع پیرامون تعریف و عملیات شده است.
وی ادامه داد: ابته برای اراضی پایین دست سد که به شکل سنتی کشت می شوند، سهمیه آب تعریف شده است که در نهایت به بهبود کشت در آنجا منجر خواهد شد.
سد مخزنی کلقان چای از سدهای منطقه شرق سهند است که به فاصله ۲۳ کیلومتری جنوب غربی شهرستان بستان آباد و بر روی رودخانه کلقان چای احداث شده است.
- منبع خبر : ایرنا
