مقبره الشعرای تبریز در حصار بازسازی
مقبره الشعرای تبریز در حصار بازسازی

مجموعه تاریخی - فرهنگی مقبره الشعرای تبریز به عنوان مدفن ۴۰۰ شاعر، عارف و ادیب ایرانی، از حدود یک دهه قبل در دست بازسازی و مرمت است؛ اتفاقی که باعث شده دست گردشگران و فرهنگ‌دوستان از حضور در آن کوتاه شود.

به گزارش نهال امید، مقبره الشعرای تبریز از چهار دهه قبل به عنوان یکی از نمادهای فرهنگی تبریز شناخته می شود و شهروندان این کلان‌شهر و گردشگران معمولا به تماشای این بنای زیبا که در تصاویر تلویزیونی و عکس های مربوط به تبریز جایگاه ویژه ای دارد، رغبت زیادی نشان می دهند.

اما مجموعه تاریخی – فرهنگی مقبره الشعرای تبریز که آرامگاه استاد محمدحسین شهریار و خِیل بسیاری از نامداران شعر و ادب و شخصیت های فرهنگی برجسته ایران زمین همچون همام تبریزی، قطران تبریزی، ثقه الاسلام، اسدی طوسی، خاقانی شروانی، ظهیر فاریابی، مجیر بیلقانی و میرزا طاهر خوشنویس است، این روزها حال و روز خوشی ندارد و در حضار دیوارهای فلزی کشیده شده برای مرمت و بازسازی آن به تنگ آمده است. 

هر چند مسوولان نهادهای ذیربط برای دسترسی شهروندان و گردشگران به مقبره الشعرا، راه دسترسی از  ضلع جنوبی تعبیه کرده اند، اما منظره غم انگیز این مجموعه محاصره در میان سازه های بازسازی، دیگر رغبتی برای حضور در آن و آشنایی با خفتگان این مجموعه تاریخی – فرهنگی نمی گذارد. 

مَخلَص کلام اینکه مقبره الشعرای تبریز که تا حدود یک دهه قبل هر روز – به ویژه فصول گرم و گردشگر پذیر سال –  صبح و شام میزبان انبوه تبریزیان و میهمانان شان در این مکان و دل شاد از جیغ و فریاد کودکان در فضای سرسبز و خرمش بود، اکنون در میان تَلی از ورق های فلزی، بتون و آرماتور گرفتار آمده و دلش حزین است. 

 با وجود اینکه از همان سال های وفور درآمدهای نفتی در یک دهه قبل، نبود اعتبار کافی، از سوی مسوولان، دلیل اصلی روند کند و غیرقابل قبول بازسازی و مرمت مجموعه مقبره الشعرای تبریز عنوان می شد، اما امروزه افکار عمومی تبریز و تبریزیان با این سوال مواجه است که این وضعیت تا کِی ادامه خواهد داشت و آنان چه زمانی چشم شان به پایان طرح بازسازی این مجموعه تاریخی –  فرهنگی روشن خواهد شد.

نمایی از مجموعه تاریخی – فرهنگی مقبره الشعرا قبل از بازسازی

روند محوطه سازی و مرمت بنای یادمان مقبره الشعرا به صورت مطلوب در حال انجام است

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی می گوید: بر اساس توافق این اداره کل با شهرداری و نظارت استانداری آذربایجان شرقی مقرر شده تا شهرداری پیرامون بنای یادمان مقبره الشعرا را با تامین اعتبار آماده سازی کند و این اداره کل نیز کارهای عایق کاری، پله ریزی و کف سازی بنا را انجام دهد.

محمد محمدپور، با اشاره به اینکه هم اکنون براساس تقسیم کار روند کار در حوزه شهرداری و حوزه فرهنگ و ارشاد اسلامی مطلوب بوده و کارها طبق زمانبندی در حال انجام است، می افزاید: تلاش می شود تا ۱۵ تیر از سمت خیابان عارف و صفه شمالی امکان ورود گردشگران به بنای یادمان فراهم شود.   

وی اظهار می کند: امسال قرار است کل سقف محوطه سازی از طریق شهرداری تکمیل شود و این اداره کل نیز کارهای آسیب شناسی، آسیب زدایی و مرمت بنای یادمان و طراحی داخل مجموعه موزه های ساختمان این یادمان را انجام دهد.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی می گوید: مشاور پروژه برای انجام مطالعات آسیب شناسی و طراحی مشخص شده و تلاش می شود پیمانکار مرمت این بنا نیز مشخص و کارهای مرمتی آن آغاز شود.

محمدپور، ادامه می دهد: در سال ۹۸ حدود ۹ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان برای عایق کاری، کف سازی، آسیب شناسی و مرمت این بنا تخصیص یافته بود که از این اعتبار یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون ریال تحقق یافت.

وی با اشاره به اینکه مرمت مقبره الشعرا از مهمترین پروژه های فرهنگی کشور است، یادآوری می کند: امسال تلاش می شود با وجود محدودیت منابع و اعتبارات دولتی، تلاش می شود امسال اعتبار تخصیصی به این پروژه ۲ برابر افزایش یابد.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی می گوید: تلاش می شود پروژه مقبره الشعرا با کار جمعی نمایندگان استان در مجلس، مدیریت استان، شهرداری تبریز و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی به صورت شایسته برای بازدید گردشگران آماده شود.

محمدپور، با بیان اینکه هیچ گونه آبی به قبر شاعران و عرفای بنای یادمان نفوذ نکرده است، می افزاید: در بنای یادمان نفوذ آب وجود دارد و آسیب های نیز در اثر رطوبت و عدم عایق کاری به آن وارد شده است که مشاور در حال مطالعه آسیب شناسی و انجام عایق کاری و مرمتی پروژه است.

بازدید استاندار آذربایجان شرقی از روند بازسازی مقبره الشعرای تبریز

هر سال مبلغی برای تکمیل پروژه مقبره الشعرا از سوی شهرداری تخصیص می یابد      

شهردار تبریز نیز با بیان این‌که شهرداری تبریز به صورت نیابتی اجرای پروژه مقبره الشعرا را بر عهده گرفته است، می گوید: این پروژه مربوط به اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده و با توجه به این‌که مقصد گردشگران داخلی و خارجی است، شهرداری براساس توافق با اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی عملیات محوطه سازی مقبره الشعرا را انجام می دهد.

ایرج شهین باهر، می افزاید: عملیات اجرایی این پروژه از ۲ سال گذشته در حال انجام است و حد شمالی پروژه در حال تکمیل بوده و طبق برنامه ریزی‌ها تا ۲ ماه آینده دسترسی از این سمت برای مقبره الشعرا فراهم شود.

وی با بیان این‌ که پروژه مقبره الشعرا، ۱۳ هزار مترمکعب وسعت دارد، اظهار می کند: تلاش می شود هر سال مبلغی برای تکمیل این پروژه‌ اختصاص یابد و با توجه به افزایش هزینه‌ها و گرانی مصالح هر ماه نیاز به برآورد مالی این پروژه وجود دارد.

شهردار تبریز می گوید: مبلغ مورد نیاز برای تکمیل پروژه مقبره الشعرا در شرایط کنونی بیش از ۱۵۰ میلیارد تومان بوده و تلاش می شود هر سال بین ۲۰ تا ۳۰ میلیارد تومان برای تکمیل این پروژه تزریق شود.

شهین باهر، با بیان اینکه به هیچ عنوان پروانه‌ای برای ساخت و سازهای غیرمجاز در حوالی مقبره الشعرا صادر نمی شود، ادامه می دهد: تا زمانی که بنده روی کار هستم به کسی اجازه ساخت و ساز غیرمجاز در این محدوده داده نمی شود.

وی یادآوری کرد: متاسفانه از لحاظ قانونی هیچ کدام از ساخت و سازها در این منطقه غیرمجاز نبوده و بارها در این مورد بحث شده و شهرداری نیز هنگام صدور پروانه از اداره کل میراث فرهنگی استعلام و بر اساس آن پروانه صادر کرده است.

شهردار تبریز می گوید: شهرداری در مورد یکی از ساخت و سازهای غیرمجاز در اطراف مقبره الشعرا ورود پیدا کرده و عملیات ساخت و ساز را نیز متوقف کرده‌ و مالک این بنا نیز از شهرداری تبریز شکایت کرده است.

شهین باهر، می افزاید: از لحاظ عرفی و شکلی نباید در کنار فضای تاریخی ساختمان بالای ۵ طبقه احداث شود ولی متاسفانه در گذشته اداره کل میراث فرهنگی مجوزهای لازم را برای این ساخت و ساز ارایه کرده و شهرداری نیز بر اساس مجوز صادره، پروانه صادر کرده است.

طبقه زیرزمین مقبره الشعرای تبریز، موزه ادب می شود

مشکل دسترسی گردشگران به مقبره الشعرا تا چند ماه آینده رفع می شود

نایب رییس شورای اسلامی تبریز نیز با بیان اینکه پروژه مقبره الشعرا به دلیل دخیل بودن چند دستگاه اجرایی در این موضوع سال‌ها بلاتکلیف باقی مانده بود، می افزاید: شورای پنجم و شهرداری تبریز به این موضوع ورود کرده و همکاری‌های لازم را با وزارت ارشاد انجام می‌دهد در حالی که در گذشته تداخل وظایف در این پروژه وجود داشت.

سونیا اندیش، می افزاید: براساس توافقات انجام شده و تخصیص بودجه‌ مورد نیاز از سوی شورای شهر تبریز، محوطه سازی مقبره الشعرا به خوبی در حال انجام بوده و با سرعت زیادی در حال پیشرفت است.

وی با بیان این‌که تلاش‌ می شود تا مشکل دسترسی گردشگران به مقبره الشعرا از سمت شمالی تا ۱.۵ ماه آینده رفع شود، اظهار می کند: شورای شهر تبریز برای محوطه سازی این مجموعه بودجه هایی را چه در سال قبل و در سال جاری اختصاص داده است و به صورت چند شیفتی این کارها انجام می شود.

نایب رییس شورای اسلامی تبریز می گوید: تخلف اداری و مالی در پیشبرد این پروژه وجود ندارد بلکه اشکال در طراحی روی داده است و کارشناسان حوزه میراث فرهنگی و عمران معتقد بودند که نیازی به این حجم گودبرداری در این محوطه نبود چراکه این میزان گودبرداری باعث نفوذ آب به این یادمان شده است.

اندیش، ادامه می دهد: در اثر بی توجهی به قبور شعرا و عرفای این یادمان آب نفوذ کرده است و باید به فکر جبران و تصحیح این اتفاق بود و از ادامه نفوذ آب جلوگیری کرد.

وی با اشاره به اینکه کار کارشناسی بعد از گودبرداری در محوطه مقبره الشعرا انجام شده است، ادامه می دهد: در گذشته طراحی ها و گودبرداری های اشتباهی در این مجموعه انجام شده بود که باعث افزایش مدت زمان اجرای پروژه و بالا رفتن هزینه ها شده است و اگر این اشتباهات در گذشته انجام نمی شد، خروجی اجرای پروژه بهتر می شد.

  • منبع خبر : ایرنا