مشارکت سیاسی یکی از شقوق و همبسته با مردم سالاری است. برای اینکه نظامی ویژگی مردم سالاری داشته باشد باید بزرگترین شمار مردم در صورت بندی قدرت و امور عمومی و سیاست مشارکت داشته باشند. مردم سالاری نیز در درون خود، مؤلفه هایی چون حاکمیت قانون، خیر عمومی، برابری، حقوق فطری، اصالت فرد و احترام به حقوق اساسی انسان ها را دارد. فقدان و کم رنگ بودن مشارکت درنهایت منجر به تداوم و تقویت حکومت غیرمردم سالار خواهد شد. در نظام جمهوری اسلامی ایران مشارکت سیاسی مردم به منزله رأی به تحقق و برپایی حکومت است.

خبرنگار نهال امید درهمین رابطه، گفت‌وگویی با حجت السلام حافظ زمانی، امام جمعه ملکان داشته است که متن آن را در ادامه می‌خوانید:

 حضور در انتخابات چه اهمیتی دارد؟
فراوانی شرکت در انتخابات نشانه پشتوانه مردمی است و چگونگی پیروزی نامزدها نشانه ذائقه سیاسی جامعه است که در پی آن سیاست مداران داخلی و خارجی به تحلیل و بررسی می پردازند و حتی گاهی زمینه های تهدید و تطمیع از سوی دشمنان فراهم می شود. از این رو شرکت در انتخابات و دقت در نوع انتخاب دارای اولویت می باشداست و یا شرکت نکردن ممکن است قوه مجریه به دست افرادی بیفتد که دلسوزی لازم را برای اسلام و نظام اسلامی نداشته باشند، بعید نیست که شرکت در انتخابات واجب شرعی شمرده شود.

چه راهکارهایی را برای حضوری قدرتمند در انتخایات تاثیرگذار می دانید؟
نحوه تربیت خانوادگی و مضامین درسی مدارس و مراکز آموزشی باید به گونه ای باشد که شهروندان نسبت به سرنوشت اجتماع خود احساس مسئولیت کنند. باید به افراد آموخته شود که آنها بخشی از اجتماع هستند و ایفای نقش در سرنوشت عمومی جزو حقوق اساسی آنها است.
مشارکت هدفمند و شرکت گسترده مردم در انتخابات، زمانی باعث تقویت اساس نظام شده و توسعه پایدار را رقم خواهد زد که این مشارکت آگاهانه بوده و فرد با در نظر گرفتن میزان تناسب ویژگی های یک نامزد با اصول اساسی نظام جمهوری اسلامی، دست به انتخاب بزند.
پیش نیاز و پیش فرض مشارکت سیاسی، آرمان خواهی در ترسیم وضع مطلوب است که با ایجاد چنین فضایی از طریق تبلیغات و تشویق مردم، انگیزه جهت حضور در انتخابات افزایش می یابد.
یکی از پایه های اساسی مشارکت افراد، جمع شدن گروهی از افراد حول محور یک ایده مشترک است. در انتخابات حمایت جمعی و گروهی از ملاک های نامزد اصلح و تبلیغ و ترویج سازمان یافته و برنامه ریزی شده این ملاک ها در چهارچوب مجاری قانونی تأثیر فراوانی در مشارکت هدفمند خواهند داشت.

احزاب در معرفی نامزد اصلح چه نقشی دارند؟
 مردم باید امکان نظارت بر حکومتشان را در کنار پارلمان و سایر نهادهای نظارتی از طریق تشکلهای مدنی و مردمی، نظیر احزاب پیگیری نمایند. حزب و اصولاً فعالیت تشکیلاتی در ایران به سوابق سالهای خیلی دور و خیلی نزدیک برمی گردد وتجربه ای که مردم از احزابی مانند منافقان؛ توده یا رستاخیز و به طورکلی یک نظام تک حزبی در یاد داشته اند فرصت اعتماد به فعالیت حزبی را از آنان گرفته و این عامل باعث شده تا به نوعی رفتار فراجناحی یا تکروی در میدان سیاست باب شود که نتیجه چنین رفتاری جز آسیب بر بدنه نوپای تشکل های مردمی درقامت تحزب نخواهد بود.
با توجه به نزدیک تر شدن به تاریخ انتخابات ریاست جمهوری و فضای خاص آن از مسئولان امر انتظار میرود با توجه به نقش احزاب در جذب سلیقه های متفاوت مردم با توجه نشان دادن به رویکرد فعالیت حزبی درجهت حمایت از این نهال نوپا اما لازم قدم بردارند.

آیا می توان مشارکت حداکثری در انتخابات را با توسعه پایدار مرتبط بدانیم؟
 مشارکت حداکثری باعث می شود تا نظام از پشتوانه مردمی گسترده ای برخوردار باشد و بنابراین با تکیه بر این پشتوانه خواهد توانست برنامه ها و اهداف بلندمدتی را تدوین نماید. دارا بودن برنامه های کلان و عملیاتی نمودن آنها باعث شده همه امکانات و توانمندی های کشور در راستای هدفی مشخص بکار گرفته شده و میزان هزینه ها کاهش یابد.
تصمیم گیری کلان و عملی ساختن آنها یکی دیگر از الزامات نیل به توسعه پایدار است. زمانی که یک دولت یا یک نهاد سیاسی از پشتوانه مردمی بیشتری برخوردار باشد، قدرت اخذ تصمیم های مهم در ابعاد داخلی و خارجی افزایش می یابد. در بُعد داخلی به جهت پذیرش بیشتر آن از سوی مردم، تصمیم گیری ها علاوه بر برخورداری از سهولت بیشتر، زمینه اجرایی شدن آنها نیز فراهم می شود. در بُعد خارجی نیز توافق اکثریت مردم یک جامعه درمورد یک مسئله باعث می شود تا سیاستمداران با انگیزه و شجاعت بیشتری اهداف خود را دنبال نمایند.

سرلوحه قراردادن اخلاق اسلامی به چه صورتی باید در برنامه های نامزدهای انتخاباتی قرار داشته باشد؟
نامزدها باید همواره در کلام، ادب را مراعات کنند. ادب به معنای رعایت بسیاری از ریزه کاری‌ها و ظرافت های رفتاری است که شاید در وهله نخست بی اهمیت و غیرضروری باشد ولی در عمل دانسته می‌شود که بسیاری از مردم به این نکات ریز و ظرایف رفتاری توجه و اهتمام دارند.
در انتخابات نامزدها رقیبان هم محسوب می‌شوند و رقابت، امری غیر از مخالفت است، با این همه در برخی موارد برخوردها به جای آنکه براساس ادب نسبت به برادر دینی باشد به شکل برخورد با مخالفان درمی‌آید با این همه اگر مراعات ادب نسبت به مخالف را نیز داشته باشند  و درواقع رفتارها رنگ اخلاقی خواهد داشت.
نامزدها به عنوان برادران دینی درعرصه رقابت باید به عنوان سبقت‌گیری به کار خیر با هم رقابت داشته باشند نه آنکه به عنوان مخالفان در برابر هم قرار گیرند.

مهم ترین دستاورد انتخابات چیست؟
کارآمدسازی نظام جمهوری اسلامی را می‌توان مهم ترین دستاورد انتخابات دانست.
حضور حداکثری مردم در انتخابات از دو بُعد اجتماعی و سیاسی و بُعد دینی و اسلامی بسیار اهمیت دارد. حضور حداکثری مردم در انتخابات نشان دهنده پویایی، امید و همدلی حاکم در کشور به تمام جهانیان است. هر رای می تواند باعث مستحکم شدن درون کشور می شود و دشمنان برای نفوذ در یک کشور همواره میزان مشارکت مردم آن در انتخابات را می سنجند.

گفت و گو: امیرمسعود طایفه سلطانخانی